Agresja to zachowanie, które zmierza do wyrządzenia fizycznej lub werbalnej krzywdy ludziom (albo zwierzętom), którzy pragną tego uniknąć. Obejmuje nie tylko agresję powodowaną gniewem, lecz również agresję instrumentalną - osiąganie innego celu, takiego jak uniknięcie czegoś lub uzyskanie pochwały.
Agresja u zwierząt jest biologicznie użyteczna - dla obrony terytorium i grupy, zapewnienia jednostkom pierwszeństwa przy dostępie do pożywienia i (w przypadku samców) dostępu do samic. Agresja u zwierząt pojawia się wtedy, gdy są sfrustrowane, to znaczy gdy ukierunkowana na cel aktywność jest zablokowana, oczekiwane nagrody zaś nie zostały uzyskane.
W toku ewolucji rzeczywista agresja, taka jak gryzienie, została częściowo wyparta przez sygnały groźby, takie jak pokazywanie zębów, szczególnie podczas konfliktów w obrębie grupy.
Ludzie częściej niż agresję fizyczną stosują agresję werbalną.
Jesteśmy agresywni, jeśli frustracja jest szczególnie ostra, jeśli jej przyczyna jest spostrzegana jako arbitralna lub nieuprawniona i jeżeli nie ma większego zagrożenia karą lub dezaprobatą za agresywne zachowanie. Zwierzęta walczą, gdy zostaną zaatakowane (jeżeli nie uciekną); u ludzi więcej agresji wyzwala zniewaga niż frustracja. Bardziej prawdopodobne jest, że zniewagi i ataki sprowokują agresywną reakcję w obecności audytorium - w celu obrony reputacji, jako forma samo prezentacji.
Agresja wzmaga się pod wpływem bólu, upału, wysokiego poziomu pobudzenia seksualnego bądź innych źródeł pobudzenia fizjologicznego. Jest wzmagana przez duże (ale nie przez małe) ilości alkoholu. Kiedy człowiek jest w złym nastroju, jest bardziej skłonny reagować agresywnie na drobne przykrości.
Agresja jest dość powszechna wśród amerykańskich rodzin. Sześćdziesiąt procent współmałżonków bije jeden drugiego przynajmniej raz w roku; 34 procent bije dzieci w wieku od piętnastu do siedemnastu lat; bije się ze sobą 64 procent rodzeństwa, wreszcie 10 procent dzieci bije rodziców.
Chłopcy i młodzi mężczyźni biją się najczęściej, agresywność zaś jest codziennym elementem życia w niektórych częściach świata, na przykład w Irlandii Północnej. Agresja jawi się u zwierząt i ludzi jako wrodzona reakcja na frustrację i zaatakowanie, lecz nie jest popędem, ponieważ nie pojawia się, jeśli brakuje tych bodźców. Nie jest potrzebą, która musi zostać zaspokojona. Są jednakże jednostki, które inicjują agresję, jak szkolni tyrani i agresywni młodociani przestępcy w późniejszym życiu.
Istnieje więcej niż tylko jeden rodzaj agresywnej osobowości. Osoby antyspołeczne czy „psychopaci" są często agresywni w sposób instrumentalny - by dominować i kontrolować innych, by pokazać, jacy są twardzi. Inny rodzaj osób agresywnych łatwo sprowokować do wściekłości, są wrażliwe na zniewagi, brak im kontroli i reagują bardzo emocjonalnie; często tacy właśnie są mordercy .
Agresywność jest częściowo wrodzona, co pokazują badania nad bliźniakami, którzy byli przestępcami stosującymi przemoc. Agresywni przestępcy mają wysoki poziom testosteronu i innych substancji, które mogą być przyczynami ich agresji. Dziecięce doświadczenia to kolejne źródło. Dotyczy to szczególnie odrzucenia przez rodziców i stosowania przez nich fizycznych kar, którym towarzyszyło założenie, że agresja jest dopuszczalna lub godna pochwały.
Agresywni chłopcy oglądają więcej filmów i programów telewizyjnych pokazujących przemoc, jednak nie wiadomo, co jest czego przyczyną. Badania podłużne pokazują, że oglądanie agresji w telewizji pozwala przewidywać, że będzie to powodem późniejszej agresywności. Istnieją także bardziej bezpośrednie efekty, jak przy naśladowaniu przestępstw i samobójstw lub wzrastająca liczba aktów przemocy po telewizyjnych transmisjach zawodowego boksu.
Mężczyźni przejawiają więcej agresji od kobiet, szczególnie agresji fizycznej. Kobiety są tutaj bardziej powściągliwe i stają się agresywne jedynie wówczas, gdy tracą kontrolę nad emocjami.
Mężczyźni mogą stosować agresję z większym wyrachowaniem i w sposób instrumentalny, i jest to normalna część zabaw młodych chłopców.
Agresja u zwierząt zostaje wyhamowana, jeżeli jeden z walczących nadaje sygnał ustąpienia - spogląda w bok, przyjmuje postawę submisywną itp. W eksperymentach stwierdzono, że badani aplikowali mniej szoków elektrycznych ofiarom, jeśli mogli widzieć sygnały ich bólu, ponieważ, dzięki empatii, doświadczali takiego samego cierpienia. Empatyczny wzgląd na innych działa powściągająco na agresję, szczególnie jeśli chodzi o mężczyzn.
Częstym skutkiem agresji jest kara, toteż dla większości ludzi jest to silny składnik unikania, częściowo zinternalizowany jako część świadomości, a częściowo wynikający ze strachu przed odwetem lub karą.
W okresie wykonywania kary śmierci spadek liczby morderstw trwał przez około trzy tygodnie, licząc od momentu egzekucji.
Analiza konfliktu przewiduje, że nie pojawią się bezpośrednie formy agresji, lecz że będą się one składać raczej z werbalnych, a nie fizycznych ataków, przemieszczania agresji na ludzi słabszych lub ujawnianie agresji wyłącznie w fantazji, tak jak podczas oglądania westernów lub zapasów.
Jak seks, agresja w sytuacjach społecznych jest ciągle wzbudzana i wyhamowywana, i może być ujawniana w sposób bardzo pośredni. Impulsy do ujawnienia agresji są często osłabiane przez humor (na przykład, zabawne filmy rysunkowe) tak długo, jak nie ma tam wrogości, przez przeprosiny, przez spokojną, lecz przyjacielską i asertywną postawę.