Żyć Dobrze

Asertywność

Asertywność

Asertywność nie jest cechą wrodzoną. Jest raczej rezultatem doświadczeń z różnych sytuacji z różnego sposobu przeżywania i reagowania na komunikaty. U poszczególnych ludzi jest czymś zmiennym i zależy od sytuacji.

 

Można z łatwością wyrazić asertywnie swoje uczucia i prawa wobec partnerów procesu komunikowania się, zaś w innych sytuacjach odczuwać paraliżującą trudność w byciu samym sobą wobec innych osób. Szczere wypowiadanie swoich subiektywnych poglądów jest w komunikowaniu się działaniem wartościującym, wzbogacającym, niezależnie od tego, czy wypowiadający ma te same poglądy co partner, a jest szczególnie cenne, gdy wyrażamy poglądy mało popularne. Jest to także pewien sposób na kształtowanie opinii publicznej. A. Kostecka przytacza klasyczne wyniki nad asertywnością.

Aby człowiek był w pełni samodzielny w kontaktach z innymi ludźmi powinien zachowywać się asertywnie w następujących sytuacjach:

  1. gdy wyraża uczucia pozytywne, takie jak:
    • sympatię, miłość, uznanie, mówi i przyjmuje komplementy,
    • prosi o pomoc,
    • rozpoczyna rozmowę,
    • wyraża uznanie;
  2. gdy wyraża uczucia negatywne, takie jak:
    • uzasadnioną przykrość,
    • odczuwanie bólu,
    • irytację;
  3. gdy upomina się o swoje prawa, takie jak:
    • możliwość składania skarg,
    • prawo do odmowy,
    • prawo do wyrażania własnych opinii.

 

Aby postępować asertywnie należy trzymać się następujących siedmiu zasad:

  1. Znaj swoje prawa:
    • prawo do posiadania opinii i wyrażania jej,
    • prawo do tego, aby być wysłuchanym,
    • prawo do powiedzenia "nie",
    • prawo do godnego traktowania,
    • prawo do proszenia o to czego potrzebujesz;
  2. Wiedz, co chcesz powiedzieć. Będziesz wyglądał na pewnego siebie, jeżeli wiesz co chcesz, i wiesz, jak to powiedzieć;
  3. Powiedz to, nie wahaj się i nie klucz wokół tematu. Po prostu powiedz, co chcesz powiedzieć;
  4. Bądź rzeczowy – powiedz dokładnie, czego chcesz lub czego nie chcesz, aby uniknąć niejasności. Zbyt długie wyjaśnienia lub tłumaczenia osłabiają twoją pozycję. Zacznij zdanie od "Ja...";
  5. Powiedz to najszybciej jak można. Nie pozwól, aby upłynęło zbyt wiele czasu, ponieważ czas tworzy bariery. Z drugiej strony nie mów, gdy jesteś bardzo wzburzony. Poczekaj, aż ci minie złość, czy gniew;
  6. Patrz na osobę, do której mówisz. Ludzie czują się bezpieczniej, gdy utrzymują ze sobą kontakt wzrokowy. Osoba, która nie czuje się zagrożona, chętniej cię wysłucha;
  7. Wyglądaj na zrelaksowanego. Przekazujesz zaniepokojenie, przestępując z nogi na nogę lub prezentując "kamienną twarz".

 

W komunikowaniu się sukcesy odnoszą przede wszystkim osoby asertywne, gdyż trudno je do czegoś zniechęcić, potrafią mówić za siebie, a nie za innych oraz wiedzą czego chcą.

Asertywności, jak i wielu innych umiejętności, można się nauczyć.

Tu można zalecić doskonalenie się w opracowywaniu i odgrywaniu ról w sytuacjach, w jakiej ktoś może się znaleźć np. na drodze kariery zawodowej. Podkreślić przy tym należy, iż doskonalenie postaw asertywnych winno być celem nie tylko menedżerów ale i ich współpracowników. Brak tej pożądanej cechy u jednej ze stron procesu komunikowania się utrudnia lub wręcz uniemożliwia ten podstawowy proces zarządzania.